Jednostki redakcyjne w polskich przepisach
Przy tłumaczeniach prawniczych nie raz można natknąć się na artykuły różnych ustaw polskich, które składają się z ustępów czy paragrafów. Jak je prawidłowo nazwać? Może w tym pomóc rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”.
W ustawach (w tym i kodeksach, które są ustawami) można wyróżnić:
Artykuł oznacza się skrótem „art.” i cyframi arabskimi z kropką, z zachowaniem ciągłości numeracji artykułów w obrębie całej ustawy, a przy powoływaniu – skrótem „art.” bez względu na liczbę i przypadek oraz cyframi arabskimi bez kropki.
Ustęp oznacza się cyframi arabskimi z kropką bez nawiasu, z zachowaniem ciągłości numeracji w obrębie danego artykułu, a przy powoływaniu – skrótem „ust.” bez względu na liczbę i przypadek oraz cyframi arabskimi bez kropki. Warto zauważyć, że w kodeksach ustępy zastępuje się paragrafami i oznacza się symbolem „§”.
Punkt oznacza się cyframi arabskimi z nawiasem z prawej strony, z zachowaniem ciągłości numeracji w obrębie danego artykułu albo ustępu, a przy powoływaniu – skrótem „pkt” bez względu na liczbę i przypadek oraz cyframi arabskimi bez nawiasu. Każdy punkt kończy się średnikiem, a ostatni kropką, chyba że wyliczenie kończy się częścią wspólną odnoszącą się do wszystkich punktów. W takim przypadku kropkę stawia się po części wspólnej, a każdy punkt, z wyjątkiem ostatniego, kończy się przecinkiem.
Wyliczenie w obrębie punktów (tzw. litery) oznacza się małymi literami alfabetu łacińskiego, z wyłączeniem liter właściwych tylko językowi polskiemu (ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż, ź), z nawiasem z prawej strony, z zachowaniem ciągłości alfabetycznej w obrębie punktu, a przy powoływaniu – skrótem „lit.” bez względu na liczbę i przypadek oraz literą alfabetu łacińskiego bez nawiasu. Gdy zabraknie liter, stosuje się oznaczenie najpierw dwuliterowe, a następnie wieloliterowe, dopisując do ostatniej litery alfabetu łacińskiego najpierw pierwszą, a następnie kolejne litery tego alfabetu [a), b)….. z), za), zb) ….. zz), zza), zzb) …..].
Tiret oznacza krótką poziomą kreską przypominającą półpauzę (nieprawidłowo czasem nazywanego również myślnikiem). Przy powoływaniu tiret oznacza się wyrazem „tiret” (czyli nie stosuje się żadnego skrótu) i wyrażonym słownie numerem porządkowym tego tiret.
Tyle teorii. Poniżej przykład graficzny obejmujący wszystkie ww. jednostki redakcyjne zaznaczone kolorem czerwonym:
Powoływanie:
Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 5 lit. a tiret drugie ustawy o podatku od towarów i usług
Jak prawidłowo przetłumaczyć jednostki redakcyjne polskich przepisów?
Zacznijmy od przetłumaczenia jednostek redakcyjnych:
artykuł = Artikel (w skrócie Art.)
ustęp = Absatz (w skrócie Abs.)
punkt = Punkt
litera = Buchstabe (w skrócie Buchst.)
tiret = Gedankenstrich
Przykłady tłumaczeń:
Powyższy przykład będzie przetłumaczony następująco:
Gemäß Art. 17 Abs. 1 Punkt 5 Buchst. a Gedankenstrich zwei des Gesetzes über die Steuer von Waren und Dienstleistungen
Przykład z kodeksu cywilnego:
zgodnie z art. 518 § 1 kodeksu cywilnego = gemäß Art. 518 § 1 poln. Zivilgesetzbuches
